Radioterapi memainkan peranan penting dalam rawatan penyakit malignan: 30–50% daripada semua pesakit barah menerima radioterapi sama ada hanya radioterapi atau dengan kemoterapi dan pembedahan semasa menjalani rawatan mereka.1 Walaupun ubat-ubat yang diambil sebagai tablet atau diberikan melalui infusi mempunyai kesan kepada seluruh badan (sistemik), radioterapi menyasarkan kawasan radiasi tertentu (setempat).2
Radioterapi kadangkala digabungkan dengan rawatan ubat, seperti kemoterapi.2
Radioterapi memusnahkan sel barah dengan menggunakan radiasi mengion yang merosakkan bahan genetik (DNA; asid deoksiribonukleik) sel. Ini menghalang sel daripada membahagi dan menyebabkan sel mati.1 Bergantung pada matlamat rawatan, radioterapi boleh mengecutkan tumor (tujuan paliatif) atau membuatnya hilang sepenuhnya (tujuan kuratif t).2
Radioterapi bukan sahaja menjejaskan sel-sel barah, tetapi juga memberi kesan kepada sel-sel yang sihat dalam badan. Namun begitu, sel-sel yang sihat boleh membaiki diri sendiri lebih mudah berbanding sel-sel tumor.2 Untuk memberi masa yang cukup kepada sel yang sihat untuk proses pembaikan, rawatan biasanya dijarakkan sepanjang beberapa minggu (pecahan).2
Bentuk radioterapi yang digunakan adalah berbeza bergantung pada jenis tumor. Radiasi boleh dihantar secara luaran (dari luar badan) atau dalaman (dengan sumber radiasi diletakkan berhampiran tumor).1,2 Dalam limfoma, radioterapi selalunya menyasarkan kumpulan tertentu nodus limfa.3
Untuk kebanyakan rawatan limfoma, radioterapi dihantar secara luaran (secara perkutaneus) dengan pancaran berfokus sinar-X bertenaga tinggi (foton) daripada mesin yang dinamakan pemecut linear.2,4 Pesakit berbaring di atas sofa khusus semasa prosedur.2 Rawatan mungkin menyasarkan kawasan badan yang terhad atau seluruh badan bagi sesetengah kes, bergantung pada penyakit dan matlamat rawatan.2
Dalam limfoma folikular tahap awal, radioterapi ialah kaedah yang berkesan untuk merawat kawasan nodus limfa yang terjejas. Doktor sering menggabungkan radioterapi dengan rawatan ubat untuk limfoma folikel.5
Radioterapi juga merupakan rawatan penting dalam persediaan pemindahan sel stem untuk memusnahkan semua sel berpenyakit dalam sumsum tulang sebelum sel baharu yang sihat dimasukkan. Untuk kes sebegini, radioterapi dijalankan sebagai penyinaran (radiasi) seluruh badan.2,6
Kemajuan teknologi terkini telah membuatkan radioterapi lebih tepat dan mengurangkan kerosakan pada tisu sihat di sekelilingnya. Selain itu, pemahaman yang lebih baik tentang cara radioterapi berinteraksi dengan tumor dan sel sihat telah meningkatkan keberkesanan rawatan.7 Namun begitu, kesan sampingan tidak dapat dielakkan sepenuhnya. Kesan sampingan yang dialami bergantung pada jenis dan lokasi tumor serta dos dan jenis radiasi yang diberikan.2
Terdapat dua jenis kesan sampingan:
References:
