Mục tiêu của điều trị u lympho là loại bỏ hoàn toàn ung thư hoặc kiểm soát sự phát triển của bệnh này.1 Xạ trị thường tác động trực tiếp lên khối u – được gọi là điều trị tại chỗ – nghĩa là chỉ ảnh hưởng đến khu vực trên cơ thể được điều trị.2 Ngược lại, hóa trị hoạt động theo cơ chế toàn thân (trên toàn bộ cơ thể), nên có thể tiêu diệt các tế bào ung thư đã lan rộng trong cơ thể. Tuy nhiên, hóa trị thường gây ra nhiều tác dụng phụ đáng kể vì liệu pháp này cũng tấn công các tế bào khỏe mạnh.3,4
Liệu pháp nhắm mục tiêu được thiết kế đặc biệt để tấn công các loại protein trên tế bào ung thư, qua đó giúp ngăn chặn sự phát triển hoặc nhân lên của các tế bào ung thư. Có nhiều loại liệu pháp nhắm mục tiêu khác nhau, mỗi loại nhắm vào những đích điều trị khác nhau, ví dụ như: các thụ thể trên bề mặt tế bào ung thư, các chất truyền tin đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của tế bào ung thư hoặc phân tử truyền tín hiệu bên trong tế bào ung thư.5
Tế bào có một loại protein nằm trên bề mặt gọi là thụ thể – các thụ thể này cho phép tế bào tương tác với môi trường xung quanh của cơ thể bằng cách liên kết với các phân tử truyền tín hiệu. Chỉ một số phân tử truyền tín hiệu nhất định mới có thể gắn với những thụ thể tương ứng – tương tự như một chìa khóa chỉ mở được một ổ khóa cụ thể. Khi một phân tử truyền tín hiệu liên kết với thụ thể, một tín hiệu sẽ được truyền vào bên trong tế bào.6
Tùy thuộc vào loại phân tử, tín hiệu này có thể điều khiển nhiều chức năng khác nhau, chẳng hạn như kích thích tế bào phân chia.6,7 Ở những tế bào bình thường, khỏe mạnh, quá trình này diễn ra có kiểm soát, ở tế bào ung thư, quá trình phân chia tế bào xảy ra quá thường xuyên, dẫn đến hình thành khối u.7 Để ức chế sự phát triển không kiểm soát này, liệu pháp nhắm mục tiêu sẽ can thiệp vào cơ chế này.5
Liệu pháp nhắm mục tiêu có thể giải quyết các vấn đề sau:5,9
Mục tiêu của liệu pháp là ngăn chặn trực tiếp sự tăng sinh tế bào không kiểm soát.
Khi quá trình phân chia tế bào mất kiểm soát
Có rất nhiều loại thụ thể và chất truyền tin khác nhau với các chức năng riêng biệt. Phân chia tế bào là một ví dụ điển hình. Các tế bào ung thư thường nhận được tín hiệu phân chia một cách không kiểm soát.5 Điều này có thể xảy ra thông qua thụ thể yếu tố tăng trưởng. Mặc dù chúng cũng xuất hiện ở các tế bào bình thường, số lượng của chúng ở tế bào ung thư thường cao hơn nhiều, và đây là một trong những lý do khiến tế bào ung thư phân chia nhanh hơn và thường xuyên hơn. Các lý do khác có thể là sự rối loạn trong các đường truyền tín hiệu nội khiến tế bào ung thư phân chia nhiều hơn so với tế bào khỏe mạnh. Chính vì vậy, thụ thể yếu tố tăng trưởng và các đường dẫn truyền tín hiệu của chúng là những mục tiêu đặc biệt đáng quan tâm trong điều trị ung thư, bởi chúng có ảnh hưởng đến quá trình phân chia tế bào.9,10
Liệu pháp nhắm mục tiêu chỉ có thể phát huy hiệu quả nếu tế bào ung thư có mang cấu trúc đích tương ứng, do đó, bệnh nhân thường sẽ được làm xét nghiệm xác định xem khối u có chứa đích điều trị hay không.8
Có rất nhiều liệu pháp nhắm mục tiêu khác nhau, và có thể được sử dụng ở các thời điểm khác nhau. Tùy thuộc vào loại u lympho mà quý vị mắc phải, quý vị có thể được cho dùng liệu pháp điều trị nhắm mục tiêu làm liệu pháp điều trị đầu tiên, hoặc sau khi bệnh u lympho tái phát hay tiếp tục tiến triển sau lần điều trị đầu tiên.5,11
Thuốc điều trị nhắm mục tiêu có thể được sử dụng dưới dạng truyền tĩnh mạch, viên nén, hoặc tiêm vào bên dưới da (tiêm dưới da).8,12 Thuốc điều trị nhắm mục tiêu cũng thường được kết hợp với hóa trị (xem thêm liệu pháp miễn dịch kết hợp hóa trị) hoặc xạ trị.5,8
Không giống như hóa trị, thuốc nhắm mục tiêu chủ yếu tấn công tế bào ung thư, nhưng vẫn có thể ảnh hưởng đến một số tế bào khỏe mạnh, nghĩa là có thể xảy ra tác dụng phụ trong quá trình điều trị. Các tác dụng phụ có thể khác nhau tùy theo loại thuốc được sử dụng cho liệu pháp đó. Một số tác dụng phụ thường gặp bao gồm ngứa da, và thay đổi về tóc và móng. Vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, vấn đề về đông máu và cao huyết áp cũng như các vấn đề về gan đều có thể xảy ra.8
*This is an overview of side effects only. Please refer to the package insert for the relevant medicines for specific details.
References:
